Jednym z najbardziej odczuwalnych skutków hamowania gospodarki jest pogorszenie sytuacji ekonomicznej przedsiębiorców. Wzrost kosztów i towarzyszący im spadek wpływów mogą być przyczyną znacznych trudności finansowych. Często firmy mają problemy z utrzymaniem płynności finansowej, a w ich otoczeniu biznesowym pojawiają się zatory płatnicze. Środkiem, który warto rozważyć w obliczu postępującego kryzysu gospodarczego, jest faktoring. W artykule odpowiadamy na pytanie, dlaczego skorzystanie z tej usługi może przyczynić się do poprawy sytuacji przedsiębiorcy. Zachęcamy do lektury.
Polska gospodarka nie znajduje się obecnie w najlepszej kondycji. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, Produkt Krajowy Brutto niewyrównany sezonowo (w cenach stałych średniorocznych z roku poprzedniego) zmniejszył się w drugim kwartale 2023 r. o 0,5% w porównaniu do roku poprzedniego. Był to drugi kwartał z rzędu, w którym odnotowano spadek PKB (w pierwszym kwartale wynosił on 0,3%). Oznacza to, że gospodarka Polski weszła w stan tzw. technicznej recesji.
Kryzys gospodarczy jest odczuwalny na poziomie pojedynczych uczestników rynku. Przedsiębiorcy muszą radzić sobie ze wzrostem kosztów i spadkiem wpływów. W wyniku trudności zdarza się czasem, że dany podmiot nie wywiązuje się terminowo ze spoczywających na nim zobowiązań. To z kolei prowadzi do powstania zatorów płatniczych – wierzyciele nie otrzymują środków potrzebnych do prowadzenia działalności i sami popadają w długi. Utrata płynności finansowej może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje. W niektórych przypadkach przekształca się bowiem w trwałą niewypłacalność. Firma przestaje dysponować środkami potrzebnymi do opłacenia własnych rachunków, zobowiązań wobec urzędu skarbowego, ZUS-u czy pracowników. W efekcie przedsiębiorca zmuszony jest podjąć decyzję o likwidacji działalności. Aby uchronić się przed scenariuszem tego rodzaju, potrzebne jest odpowiednie zarządzanie płynnością.
W obliczu kryzysu priorytetem podmiotu gospodarczego powinno być zachowanie płynności finansowej. To z kolei jest możliwe jedynie pod warunkiem, że przedsiębiorca doskonale zna swoją firmę, wie, ile środków będzie potrzebować, aby terminowo regulować poszczególne zobowiązania oraz przewiduje, jakie zmiany ekonomiczne nastąpią w niedalekiej przyszłości. Gdy jasne staje się, że środków zabraknie, należy podjąć odpowiednie kroki. Nie zawsze jednak konieczne jest oszczędzanie. W wielu przypadkach lepszą strategią okazuje się pozyskanie dodatkowych środków w ramach finansowania. W trudnych czasach rozwiązaniem zyskującym na popularności staje się faktoring.
Mówiąc o faktoringu, mamy na myśli co najmniej kilka usług, różniących się m.in. pod względem rozłożenia odpowiedzialności finansowej czy rodzaju wynagradzania firmy udzielającej finansowania. W ujęciu modelowym faktoring łączy dwa podmioty: faktora, czyli podmiot finansujący oraz faktoranta, czyli przedsiębiorcę, który zbywa swoje zobowiązania na rzecz faktora i w zamian uzyskuje finansowanie działalności. Korzystając z omawianej usługi, przedsiębiorca może otrzymać środki, jeszcze zanim minie termin płatności wyznaczony dłużnikowi. Ma to szczególne znaczenie w przypadku tzw. kredytu kupieckiego, gdy termin płatności za towary czy usługi jest odroczony i wynosi często kilkadziesiąt dni. W przypadku faktoringu następuje redukcja ryzyka finansowego związanego z kredytem – przedsiębiorca uzyskuje środki niemal natychmiast. Warto zapoznać się z naszą bazą wiedzy, aby uzyskać więcej informacji czym jest faktoring.
Dlaczego faktoring tak dobrze sprawdza się jako finansowanie w trudnych czasach? Poniżej prezentujemy najważniejsze korzyści związane z jego wykorzystaniem.
W trakcie kryzysu gospodarczego przedsiębiorcy mają zwykle trudności z uzyskaniem finansowania od banków – te udzielają pożyczek, pod warunkiem że podmiot dysponuje zdolnością kredytową. Ważny w tym kontekście staje się odpowiednio długi staż firmy czy forma opodatkowania. W przypadku faktoringu wymagania w zakresie takiej zdolności nie występują. Firmę faktoringową interesuje przede wszystkim ocena ryzyka handlowego transakcji – to, czy dłużnik faktycznie sfinansuje przejęte zobowiązanie. Uzyskanie finansowania jest zatem o wiele łatwiejsze.
Mówiąc o dostępności, warto dodać, że faktoring nie jest usługą zarezerwowaną wyłącznie dla jednej, wybranej branży czy jednego typu działalności. W myśl obiegowego poglądu finansowanie zarezerwowane jest dla dużych przedsiębiorców – korporacji o ugruntowanej pozycji na rynku. Nie jest to jednak prawda, ponieważ z faktoringu mogą z powodzeniem korzystać także średni i mali przedsiębiorcy. Co również ważne, coraz więcej firm oferuje dopasowanie usługi do branży, w której działa podmiot. Na spersonalizowane oferty mogą liczyć np. podmioty działające w sektorze transportowym czy budowlanym.
W przypadku firm faktoringowych proces rozpatrywania wniosków o finansowanie trwa stosunkowo krótko, zwłaszcza w porównaniu do procedur bankowych. Z uwagi na to, że firma nie weryfikuje drobiazgowo sytuacji przedsiębiorcy, może on otrzymać środki już po kilku dniach. W tym kontekście warto podkreślić, że branża faktoringowa przechodzi obecnie transformację cyfrową i wiele usług podlega automatyzacji. W niektórych przypadkach procedura uzyskania finansowania odbywa się zdalnie, co jeszcze bardziej skraca czas potrzebny do rozpatrzenia wniosku.
Szybkie pozyskiwanie środków okazuje się szczególnie ważne w obliczu postępującej inflacji i spadku wartości pieniądza. Przedsiębiorca, który otrzymuje środki z opóźnieniem, np. ze względu na udzielony kredyt kupiecki, naraża się na skutki obniżenia siły nabywczej pieniądza – za tę samą kwotę, którą pozyskałby kilkadziesiąt dni wcześniej, nabyłby więcej towarów bądź usług. Faktoring eliminuje ryzyko tego rodzaju z uwagi na krótkie terminy regulowania środków.
W niektórych przypadkach przedsiębiorca, który korzysta z faktoringu, eliminuje w całości ryzyko związane z transakcją. Jest tak w szczególności wówczas, gdy korzysta z tzw. faktoringu pełnego (bez regresu). W ramach tej usługi faktor – firma finansująca – przejmuje wraz z zakupem wierzytelności odpowiedzialność za ściągnięcie długu. Jeśli dłużnik nie wywiąże się ze zobowiązania, przedsiębiorca-faktorant nie musi zwracać firmie umówionej kwoty. Takie rozwiązanie jest oczywiście droższe w porównaniu do faktoringu niepełnego, w którym faktorowi przysługuje w stosunku do faktoranta tzw. roszczenie regresowe.
Wykorzystanie faktoringu w praktyce biznesowej może przełożyć się na poprawę kondycji finansowej firmy oraz zwiększenie jej zdolności kredytowej. Przedsiębiorca korzystający z finansowania nie tylko zwiększa elastyczność finansową, ale także pozytywnie wpływa na przychody przedsiębiorstwa oraz poprawia jego strukturę bilansu. W ten sposób podmiot staje się bardziej atrakcyjnym klientem dla instytucji finansowych i łatwiej uzyska finansowanie z innych źródeł.
Finansowanie oferowane przez firmy faktoringowe może świetnie sprawdzić się jako narzędzie zarządzania płynnością finansową w dobie kryzysu. Nie można jednak zapominać, że faktoring jest równie użyteczny w czasach wzrostu – przyspiesza rozwój firmy i zabezpiecza ją przed nieprzewidzianymi sytuacjami. W niektórych branżach, np. transportowej, jego wykorzystanie staje się wręcz nieodzowne, niezależnie od momentu w cyklu koniunkturalnym. Decyduje o tym praktyka biznesowa w otoczeniu przedsiębiorcy.